Çocukların Başarısında Yoga Ve Meditasyonun Önemi

Doğar doğmaz beynimiz bir yandan kendini yapılandırırken, bir yandan da etrafını algılamaya çalışır. Beynimizin potansiyelinin çok azını kullanabildiğimizi hepimiz biliyoruz. Normal şartlarda her doğan beyin dâhi olma potansiyeline sahiptir. Hepimiz müzik aleti çalmak, birden fazla yabancı dil öğrenmek, dans etmek, resim çizmek potansiyeliyle ve çok güçlü bir öğrenme isteğiyle doğarız.

Okullarda rekabet ve sınav stresi, öğrenme içgüdüsünü de zayıflatıyor. Küçükken çevrelerine merakla bakıp, “Bu ne?” diye soran çocuklar, ergenlik dönemine gelince sadece “Bu soru sınavda çıkar mı?” diye sormaya başlıyorlar. Konsantrasyon bozuklukları, depresyon, hafıza zayıflığı, sindirim ve uyku bozuklukları, öfke/ağlama krizleri, genç yaşlarda stresin artmasıyla çoğalıyor.

Gençler ebeveynleriyle, öğretmenleriyle, arkadaşlarıyla iletişim problemleri ve gerginlikler yaşamaya başlıyorlar. Sınav kaygıları, başarma hırsı, rekabet, onların masum bedenlerinde ve zihinlerinde olumsuzluklar meydana getiriyor. Özellikle de bu sebeplerle, yoga ve meditasyon erken yaşlarda başlanması gereken pratikler.

Çocuk yogasının yararları:

Yoga iç salgı bezlerini uyarır, hormon bezlerini dengeli çalıştırır. Yoga çocuklarımızda stresle ilgili birçok rahatsızlığı tedavi ederken aynı zamanda astım, uykusuzluk, sindirim problemleri, hiperaktivite, öğrenim güçlükleri gibi sorunları da engeller.

Yoga ve meditasyonun önemini bebekler doğmadan önce bile hissederler. Hamileyken yapılan yoga ve meditasyon çocuk ile anne arasında sevgi bağının güçlenmesine katkı sağlar. Çocuklar daha sonra yaşına uygun yoga ve meditasyon yapması için cesaretlendirilebilir ama asla zorlanmamalıdır. İşini severek yapan, çocuk yogası eğitimi almış yoga eğitmenleri keyifli oyunlarla çocuklara yogayı sevdirebilirler.

Erken yaşta başlanan meditasyon çalışmaları, çocukların öğrenme becerilerini, algılama güçlerini arttırır, yaratıcılıklarını ve konsantrasyonunu geliştirir. Zihinlerini daha etkin kullanabilirler. Okullarda meditasyon uygulaması İngiltere’den Bolivya’ya, Peru’dan Hollanda’ya otuzdan fazla ülkede yayılmaya başladı.

Amerika Iowa’daki Fairfield köyündeki Maharişi Aydınlanma Çağı Okulu öğrencilerinin basketboldan, fen bilgisine, şiirden matematiğe kadar geniş bir alanda eyaletler arası birçok ödülü var. Ülke çapında yapılan sınavlarda en başarılı yüzde birlik dilimin içindeler ve yüzde doksan dokuzu üniversiteye girmeye hak kazanmış. Uluslararası yaratıcı problem çözme yarışmasında da dört dünya birincilikleri var.

Bu okula çocuklar bir sınava tabi tutularak seçilmiyor; hiçbir gün ev ödevi de yapmamışlar. Başarılarının sırrını okul müdürü kuantum fizikçi Ashley Deans sabah ve akşam olmak üzere günde onar dakika yapılan meditasyonlara (Transandantal Meditasyon) bağlı olduğunu söylüyor.

Bizim eğitim sistemimiz, beyni bölüm bölüm çalıştırdığı için, öğrenciler yorgun, stresli ve artık merak etmeyen bireyler haline geliyorlar. Doğumdan itibaren beş duyu ile öğrendiğimiz halde, okulda beş duyuyu kullanmayı geliştiren bir eğitim almıyoruz. Sentezleme ve analiz yeteneğinin nasıl geliştirebileceği de yeterince öğretilmiyor. Bunlar geliştiği takdirde her çocuğun hem matematikte, hem edebiyatta, hem de sporda başarılı olma potansiyeli artacaktır. Bu da zihni dinginleştirmeyi öğrenmekle başlayacaktır.

Hiç meditasyon yapmayanlarla beş yıl meditasyon yapmışların beyin dalgaları karşılaştırıldığında, hiç meditasyon yapmayanların beyin dalgaları uyumsuz hareketlenmeler gösterirken, meditasyon yapanların beyin dalgaları aynı yükseklikte kalmış. Meditasyon yaparak beynimizin bütününü uyum içinde çalıştırabiliriz. Bu da başta okullar olmak üzere daha birçok alanda başarı getirir.

Çocuklara meditasyon yaptırmak:

Küçük çocuklara üç aşamalı meditasyon yaptırılabilir;

İlk aşamada beş dakika Gibberish meditasyonu ile başlanır (Gibberish sözcüğü Cabbar adında bir Sufi mistikten geliyor. Cabbar asla bir dil konuşmamış, sadece anlamsız sözler sarf etmiş). Bu aşamada çocuklar gözlerini kapayarak akıllarına gelen anlamsız kelimeleri rastgele bağırarak söylerler. Mantığı, sağduyuyu, sözcüklerin anlamlarını önemsemeden zihinlerini özgürce boşaltırlar.

İkinci beş dakikalık sürede çocukların özgürce kahkaha atmalarına izin verilir. Zihinlerinin saf kalması böylece sağlanır. Üçüncü beş dakikalık aşamada ise çocuklar hareketsizce uzanırlar, sadece nefeslerini dinlerler. Öğrenme güçlüğü çeken çocuklar okula gitmeden önce bu çalışmayı düzenli yaptıklarında başarılarının arttığı gözlemlenmiştir.

Daha büyük yaştaki çocuklar sınav stresini azaltmak ve konsantrasyonu arttırmak için beşer dakikalık çeşitli meditasyon tekniklerini kendileri de uygulayabilirler.

Örneğin; bir dosya kâğıdına ceviz büyüklüğünde içi boyalı bir daire çizilir ve göz hizasında iki metre uzağa asılır. Meditasyon, gözler kırpılmadan, nefese odaklanarak beş dakika bu kâğıda bakmaktan ibarettir.

Bir başka çalışma örneğinde; dik olarak oturulduktan sonra masanın üzerindeki herhangi bir objeye (yanan mum da olabilir) gözü mümkün olduğu kadar kırpmamaya dikkat ederek beş dakika odaklanarak bakılır. Bu çalışmaların nefes egzersizlerinden sonra, sabah ve akşam beşer dakika düzenli yapılması gerekir. Yoğun, yorucu ve karmaşık düşüncelerden arındırılmış bir zihin yaratıcı potansiyeline tekrar kavuşur.

Meditasyon çalışmalarını danışanlarıma yaptırırken fark ettim ki genelde yaşları ne kadar küçükse, görülen imgelerin renkliliği ve çeşitliliği o kadar artıyor. Bir imgeleme çalışmasını aynı ailede babayla on altı ve sekiz yaşındaki oğullarına ayrı ayrı yaptırdım. Kırk beş yaşındaki baba çalışmanın başında zorlanırken, bitirdikten sonra çok şaşırdı. Oğulları ise çok daha rahat imgeleme yapabildiler. Özellikle sekiz yaşındaki çocuk çok hızlı frekansa girip çalışma bittikten sonra da rahatlayıp keyifle gördüklerini resmetmek istedi. Küçük yaşlarda sorgulamamız daha az olduğu için, meditasyon frekansına girmemiz daha kolay oluyor.

Çocuklarımızın meditasyon ve yogayla erken yaşlarda tanışmasını sağlamamız onların hem okulda, hem de yaşamda başarılı, doyumlu, huzurlu ve mutlu olmalarını sağlayacaktır. Her gün çocuklarımızı en azından beş dakika nefes çalışmalarıyla birlikte zihinlerini boşaltmaları için cesaretlendirmeliyiz. Böylece zihinlerini dengeleyerek streslerini azaltabilir sınav, okul ve yaşam başarılarını artırabilirler.

Banu Uzkut Onuk

Öğrenci ve Aile Koçu – Eğitmen